ErvaringsProfessie: 1+1=3
Dit leidde tot de overtuiging dat ErvaringsProfessie een onmiskenbare kracht heeft, niet alleen vanuit het perspectief van hulpverlening, maar ook vanuit het versterken van de menselijke connectie tussen cliënten en begeleiders. Die kracht ligt in het vermogen dat zorgverleners naast kennis en kunde onvoorwaardelijke empathie en begrip bieden doordat ze zelf een herstelproces hebben doorgemaakt. Dit geeft hen een unieke positie om patiënten op een nabije manier te begeleiden. ErvaringsProfessionals kunnen daarnaast door hun verhaal en levenslessen andere cliënten inspireren en hen laten zien dat ook zij het vermogen hebben om uit hun crisis te groeien. ErvaringsProfessie gaat echter verder dan alleen empathie. Het biedt ook structurele en professionele begeleiding en werkmethoden die bijdragen aan het herstelproces.
Het is niet alleen het delen van persoonlijke ervaring, maar het is een geprofessionaliseerde vorm van hulpverlening die het zelfherstellend vermogen van cliënten versterkt. Carmen heeft zich sinds het ontstaan van de ErvaringsProfessie toegelegd op het trainen van dit type hulpverlener wat dit is inherent aan het doelgericht en adequaat inzetten van eigen doorleefde ervaring.
Vezels in de Zorg
Hoewel Carmen Human Concern in 2022 verkocht heeft, blijft haar betrokkenheid bij de ontwikkeling van het concept ErvaringsProfessie vanzelfsprekend. Haar ooit gestarte onderzoek gaat door. ErvaringsProfessie is geen tijdelijk fenomeen voor haar, het is de basis van een nieuwe visie op zorgverlening – een visie die wordt gekarakteriseerd door authenticiteit, persoonlijke betrokkenheid en een onwrikbare focus op duurzaam herstel.
Be-Leef = Human Concern 2.0
De inzichten die zij verwierf, liggen aan de basis van Be-Leef, haar (oude) en tevens nieuwe initiatief, en ondersteunen het denken en handelen binnen de zorg en behandelmethode die Be-Leef kenmerkt. Carmen blijft ziet dit als haar levenswerk en als een cruciale stap in de evolutie van zorg die niet alleen de cliënt centraal stelt, maar ook de unieke bijdrage van de zorgverlener zelf.
Vernieuwing in de zorg
Als de grondlegger van zowel Human Concern, Be-Leef als de ErvaringsProfessie blijft Carmen Netten zich onophoudelijk inzetten voor de vernieuwing en verbetering van zorg. Door haar werk en voortdurende betrokkenheid blijft Carmen Netten niet alleen de pionier van een nieuw zorgmodel, maar ook een bron van inspiratie voor degenen die in haar voetsporen treden en de kracht van ervaringsdeskundigheid erkennen.
Lopend wetenschappelijk onderzoek
Charlotte Bijkerk (afdeling Onderzoek) is in april 2022 gestart met haar promotieonderzoek. Dit doet zij onder leiding van haar promotor prof.dr. R.R.J.M. Vermeiren (Curium-LUMC / Universiteit Leiden) en haar copromotoren dr. Sander de Vos en dr. Laura Nooteboom (Curium-LUMC). Het promotieonderzoek bestaat uit meerdere deelonderzoeken en zal een aantal jaar duren. Het promotieonderzoek richt zich op het wetenschappelijk onderzoeken van het behandelen van eetstoornissen met behulp van de inzet van ervaringsdeskundigheid door professionals: in lijn met de visie van Carmen Netten. Het uiteindelijke doel van de onderzoekslijn is om de voor- en nadelen van de inzet van ervaringsdeskundigheid door professionals bij eetstoornissen beter in kaart te brengen en eventueel te komen tot richtlijnen voor professionals met betrekking tot het inzetten van Ervaringsprofessionaliteit.
Hoewel een aanzienlijk deel van de professionals in de GGZ die eetstoornis cliënten behandelen zelf ook een eetstoornis verleden hebben gehad, is er tot op heden geen consensus of zij die ervaringen moeten inzetten in de behandeling. In ons recent gepubliceerde systematische review hebben we gekeken naar de bestaande wetenschappelijk literatuur rondom het werken van professionals in het eetstoornisveld die zelf ervaring hebben met een eetstoornis. Onze review laat zien dat aandacht nodig is op het gebied van de behandeling (interactie tussen professional en client), de professionals zelf en de werkomgeving. We adviseren dat er meer onderzoek moet worden gedaan naar de inzet van ervaringskennis door professionals met een eetstoornis, om de toegevoegde waarde ervan in de praktijk goed te kunnen benutten. Het artikel is geschreven in samenwerking met Laura Nooteboom, Carolijn de Beer, Sander de Vos en Robert Vermeiren >> Lees hier het artikel.
Afgerond wetenschappelijk onderzoek
O Exploring mental health dynamics during eating dExploring mental health dynamics during eating disorder treatment:isorder treatment: A psychometric network study with panel data Modelling trajectories of change in psychopathology and well-being during eating disorder outpatient treatment
O De psychometrische netwerkstructuur van geestelijke gezondheid bij patiënten met een eetstoornis: The psychometric network structure of mental health in eating disorder patients;
O Onderzoek naar verbanden tussen persoonlijkheidskenmerken en emotioneel, psychologisch en sociaal welbevinden bij patiënten met een eetstoornis: Exploring associations between personality trait facets and emotional, psychological and social well-being in eating disorder patients;
O Attitudes van professionals over behandelaren met een eetstoornis: Attitudes towards eating disorders clinicians with personal experience of an eating disorder;
O De aanwezigheid van positieve geestelijke gezondheid (welbevinden) onder cliënten met een eetstoornis en de relatie met klachten: Having an eating disorder and still being able to flourish;
O Wat zijn belangrijke herstelcriteria van een eetstoornis volgens mensen die zelf hersteld zijn van een eetstoornis: een systematische review en kwalitatieve meta-analyse: Identifying fundamental criteria for eating disorder recovery;
O Ervaringen van cliënten en ervaringsdeskundige behandelaren (Ervaringsprofessionals) rondom de inzet van ervaringsdeskundigheid in de behandeling: Recovered eating disorder therapists using their experiential knowledge in therapy.
Proefschrift Sander de Vos (2021)
Op 28 oktober 2021 heeft onderzoeker Sander succesvol zijn proefschrift verdedigd: ‘Understanding mental well-being in the face of adversity: a scientific exploration in eating disorder patients‘ aan de Universiteit Twente. Het proefschrift behandelt welbevinden onder eetstoorniscliënten vanuit verschillende invalshoeken:
O Wat zijn fundamentele herstelcriteria?
O Hoe zijn welbevinden en psychiatrische klachten aan elkaar gerelateerd?
O Zijn er cliëntkenmerken die gerelateerd zijn aan welbevinden
O Hoe verandert de geestelijke gezondheid in eetstoorniscliënten (tijdens de behandeling)?
O Hoe zijn de resultaten van de verschillende onderzoeken gerelateerd aan huidige theorieën over gezondheid?
O Hoe ervaren eetstoorniscliënten welbevinden?
O Een groot deel van de onderzoeken is gebaseerd op data die binnen Human Concern is verzameld onder cliënten.
Bron: website Human Concern
Uit onderzoek gedaan destijds vanuit Human Concern blijkt dat de gemiddelde leeftijd van onze cliënten 28,3 jaar is. De gemiddelde duur van de eetstoornis bij intake is 9 jaar. Alle cliënten hebben al eerdere behandeling(en) voor hun eetstoornis gehad.
We kunnen betrouwbaar vast stellen dat de klinische behandeling een belangrijke bijdrage levert aan het herstel van cliënten met een ernstige en langdurige eetstoornis. Het is bijzonder bemoedigend om te zien dat Be-Leef een positieve invloed heeft op het welbevinden van cliënten, de eetstoornisklachten en generieke psychopathologie.
Ook zien we een positief effect op het BMI van cliënten. Hoewel de focus tijdens de behandeling niet ligt op gewichtsherstel. Ook al werkt Be-Leef niet met een BMI maar het zogenoemde setpoint gewicht van het lichaam, is de BMI wel gemeten. De Be-Leef behandeling is van grote invloed op het gewicht van cliënten. Voor zowel ondergewicht als overgewicht is er tijdens behandeling een positieve ontwikkeling.
Meer dan de helft van de cliënten hersteld duurzaam tijdens de follow-up periode (6 en 12 maanden).
We zien dat ongeveer 20 tot 25% van de cliënten terugvalt op verschillende herstelindicatoren. Deze terugval is vaak van korte duur en is merendeels een reactie op de aanpassing op het dagelijks leven. Toch blijkt dat er in de basis een wezenlijke verschuiving te hebben plaatsgevonden op het gebied van hoop, geloof, vertrouwen en motivatie die verdergaand herstel sneller als gebruikelijk weer op gang brengt.
Het doel van onze behandeling is op een diep niveau inzicht en identiteitsgroei te bewerkstelligen niet een tijdelijk afname van symptomen. We willen de zelfredzaamheid van cliënten vergroten waarin zij leren de eetstoornis als signaal te zien waarop zij vervolgens adequaat kunnen reageren. Door op tijd bij te sturen, ontstaat regie en (zelf)vertrouwen. De competenties groeien navenant en het herstel zal door het zelfherstellend vermogen van cliënten zijn verdere weg vinden.
Om de kwaliteit van de klinische behandeling te waarborgen en waar nodig te verbeteren vragen wij onze cliënten deel te nemen aan een clienttevredenheidsonderzoek. Na iedere behandeltraject voeren we een onderzoek uit met behulp van vragenlijsten.
Hieronder een overzicht van de belangrijkste bevindingen:
- Cliënten gaven het aanmeld/voortraject een gemiddeld cijfer van: 7.8
- Cliënten gaven ons Kort Klinische Boost Behandeling een gemiddeld cijfer van: 8,9
- Cliënten gaven de locatie in Portugal een gemiddelde van 4,9 sterren vd 5
- 95% van de cliënten was tevreden over het betrekken van het systeem
- 91% van de cliënten was tevreden over de begeleiding na terugkomst in Nederland.
